اظهارات وزیر ارشاد درباره‌ی کتابخانه‌های تخصصی

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، سید عباس صالحی 23 آذر ماه در همایش کتابخانه‌های تخصصی استان قم در مجتمع ادارات آستان مقدسه عنوان کرد: کتابخانه از یک سو یک جهان کوچک و از یک نگاه جهانی بزرگتر است چرا که کتابخانه فرا زمان و فراجغرافیاست.

وزیر ارشاد افزود: کسی که به کتاب خوانی می‌پردازد با جهانی که مقید به زمان و مکان نیست ارتباط برقرار می‌کند و در نقطه‌ای قرار می‌گیرد که از گذشته تا فضای معاصر را با خود همراه دارد.

وی تصریح کرد: چنین فردی بزرگان مختلفی را با خود هم سخن دارد لذا زیست در کتابخانه، زیست در جهانی بزرگتر است و کسانی که در این محیط زندگی می‌کنند، فرصتها را قدر می‌دانند.

صالحی بیان کرد: تمدنهای تاریخی از یک نقطه و یک فرآیند آغاز شده است؛ بیش از 40 تمدن جهانی بزرگ در جهان پایگاه قدرت نرم آن‌ها در آغاز تمدن سازی ایجاد پایگاه علم بوده است.

وی اظهار داشت: تمدن اسلامی در نقطه آغاز تاسیس پایگاه علم و ایمان را در پیش گرفت و در کمتر از یک سده کتابخانه به مسجد افزوده شد، در واقع تمدن بزرگ اسلامی ابتدا با مسجد و بعد از چند دهه با کتاب خانه پیوند خورد و تمدنسازی اسلامی شکل گرفت.

وزیر ارشاد عنوان کرد: در آن هنگام کتابخانه‌ها  به مرکز آموزش و پژوهش و گفت‌وگوی علمی و فرهنگی مبدل و به سرعت به دانشگاه و پژوهشگاه و باشگاه علمی و فرهنگی تبدیل شدند و این ترکیب سه گانه فرصتی ایجاد کرد تا هر چه کاشته شد باورر شود تا جایی که از آن به عنوان عصر طلایی در تمدن اسلامی نام ببرند.

وی خاطرنشان کرد: کتابخانه‌های عمومی مسیری را به عنوان کتابخانه‌های تخصصی پیمودند که یکی از نمونه‌های برجسته آن متعلق به خواجه نصیر الدین طوسی در رصدخانه مراغه می‌باشد که نمونه‌ای از این اتفاق چند پدیده خاص توسط این بزرگ مرد عالم اسلام و تشیع است.

صالحی گفت: وی بیش از 100 دانشمند نجوم برجسته جهان را گرد آورد و کتابخانه‌ای در خصوص نجوم و یک کتابخانه تخصصی شکل داد. نمونههای فراوانی از کتابخانه‌های تخصصی در جهان اسلام وجود دارد، این کتابخانهها نقش منحصر به فرد دیگری دارند و مرکز پیشگام در تولید علم هستند.

وی ادامه داد: کتابخانه‌های عمومی فضای عام در تولید علم و دانش را فراهم میسازند اما کتابخانه‌های تخصصی قرارگاه و پایگاهی برای پیشگامی تولید علم هستند.

وزیر ارشاد بیان کرد: در تمدن اسلامی خودمان، پایگاه و جایگاه تاریخی در کتاب خانه تخصصی نقطه اتکایی برای رویدادهای خوبی است که می تواند اتفاقاتی را در آینده رقم بزند.

وی تصریح کرد: در حوزه کتاب و کتاب خوانی در قم پس از انقلاب اسلامی نوعی نهضت بازگشت کتاب و کتابخوانی در قم اتفاق افتاد اینکه بخواهیم رنسانس اسلامی را در تمدن خود بپیمائیم باید به سمت مسجد و کتاب خانه حرکت کنیم. خوشبختانه در این عرصه اتفاقات جالبی در کتابخانههای عمومی و تخصصی افتاد.

صالحی اظهار داشت: با توجه به تحصیلات طلبگی خود در دهه 60 اولین کتابخانههای تخصصی را در قم رویت کردم که کتابخانههایی سیاسی و محصول اتفاقات دهه 60 بود، کتابهایی که امکان استفاده عام از آن وجود نداشت بعد از آن نیز کتابخانههای تخصصی دیگری شکل گرفت.

وی کتابخانه های قرآنی را یکی از ظرفیتهای مهم در کتابخانه های تخصصی دانست و افزود: به مرور کتاب خانه های تخصصی در قم افزایش یافت و از خدمات حجت الاسلام شهرستانی ایجاد کتابخانه های تخصصی در قم است.

وزیر ارشاد یادآور شد: مراجع و مراکز علمی و پژوهشی حوزه در یک سطح و قامت مناسبی کتابخانه‌های تخصصی را شکل دادهاند؛ کتابخانههای تخصصی دارای موضوعات تخصصی هستند و یا به سازمان های خاص وابسته میباشند ولی بهتر است به سمت موضوعات تخصصی حرکت کنیم که بار علمی بیشتری دارد.

وی گفت:قم یکی از کانون های قابل توجه در کتابخانه های تخصصی در سطح کشور است، کتابخانه های تخصصی قم یک ظرفیت مهم دانشی است و این تشکل و مجمع میتواند این ظرفیت را به تکامل برساند.

صالحی اظهار داشت: حوزه ارتباطات کتابخانه های تخصصی در قم و کشور و گسترش تعاملات در دورن و بیرون اهمیت زیادی دارد، کتابخانه های تخصصی متعددی در سطح کشور است که ارتباط بین این کتابخانه‌ها موجب تجمیع علمی و یکی از خطوط حوزه و دانشگاه میباشد.

وی عنوان کرد: یکی از فرآیندهای مهم برای ارتقای مناسبات میان حوزه و دانشگاه این است که جامعه دینی حوزه و دانشگاه احساس کنند که میتوانند در سفره علمی یکدیگر شریک باشند.

وزیر ارشاد متذکر شد: تعاملات وسیعتر کتاب خانه های تخصصی در قم با دیگر شهرها ، جامعه علمی دنیا را نزدیک میسازد و هم در تولید علم نقش جدی خواهد داشت. در این باره کتابخانه های تخصصی باید مناسبات خود را با مخاطبین تقویت کنند، با این نگرش فرصتی را برای نخبگان فراهم میسازد.

وی تصریح کرد: پاتوق شدن، مهارتهایی میخواهد، باید کتابخانه تخصصی با منابع علمی خود برای نخبگان پاتوق شود، در این عرصه مهارتهای لازم برای ارتقای ظرفیت کتابخانه‌ها دارای اهمیت است.

صالحی در مورد وظایف کتابداری نیز خاطرنشان کرد: کتابدار باید از جنس کتاب و دلسوز و محقق باشد، کار او را کار خود بداند و اگر دنبال ارجاع و یادداشتی است نیاز او را بفهمد و به همدلی و همراهی داشته باشد.

وی یادآور شد: کسی که به کتابخانه تخصصی مراجعه می‌کند باید آن جا را خانه خود بداند و رسیدگی فکری در مسیر علم را لمس نماید.

وزیر ارشاد گفت: کتابخانه‌های تخصصی پایگاه پیشگام تولید علم هستند، کتابخانه‌های تخصصی باید مساله شناسانه به حوزه مسائل جدید نزدیک شوند، نقش کتاب‌خانه های تخصصی صرفا امانت کتاب نیست بلکه باید کمک کنند مسائل علوم مورد رسیدگی قرار بگیرد و پرداختن به مکررها کمتر شود و اتفاقات تازه‌ای در حوزه علم بیفتد.

وی افزود: در حوزه قرآنی دارای منابع بسیار زیادی هستیم که مورد نیاز محققین است، مسیری را برای یافتن مساله‌های تازه و پرداختن به نیازهای اجتماعی در پیش گیریم.

صالحی بیان کرد: گاهی واژه تخصص را با انزوا نشینی و روشنفکری های جدید یکی می‌دانیم و از نیازهای جامعه فاصله میگیریم. در حالی که باید تولید دانش در نیازهای اجتماعی کارساز باشد، مسالههای مردم در حقوق و گفت و گو و ادیان و پاسخ به سوالات و شبهات باید مورد توجه قرار گیرد.

وی اظهار داشت: ظرفیت کتابخانه تخصصی در قم یک ظرفیت مهم برای کشور است، تشکل کتابخانه‌های تخصصی باید به دنبال باروتر کردن ظرفیت‌ها باشد.